Kamus-ı Muhit - صدف maddesi

اَلصَّدَفُ [eṡ-ṡadef] (fethateynle) İnci kabına denir; müfredi صَدَفَةٌ [ṡadefet] ve cemʹi أَصْدَافٌ [eṡdâf]tır. Ve mutlakan yüksek olan şey΄e denir, duvar ve dağ gibi. Ve omuz başına denir ki pazının nihâyet bulduğu yerden ʹibârettir. Ve şehr-i Ḵayrevân kurbünde bir karye adıdır. Ve

صَدَفٌ [ṡadef] قَفَا [ḵafâ] taʹbîr olunan baş kemiği yarıldıkta kıkırdak gibi yarık yerinde biten etçeğize denir. Ve Nuḩ b. ʹAbdullâh b. Seyf el-Buḣârî nâm muhaddisin pederi lakabıdır. Ve

صَدَفٌ [ṡadef] At kısmının uylukları aralığı sık ve kısık olup bilekleri bir tarafa buruk olarak tırnakları aralığı meydânlı olmak, ʹalâ-kavlin vasf-ı mezkûr ile tırnakları vahşî tarafa ki taşra cânibidir, eğrice olmak maʹnâsınadır ve ʹalâ-re΄yin deve kısmında صَدَفٌ [ṡadef] tabanları vahşî tarafına eğri olmaktan ʹibârettir. Eğer insî tarafına olursa قَفَدٌ [ḵafed] denir ve o deveye أَفْقَدُ [efḵad] denir. Bunun naʹtında أَصْدَفُ [aṡdef] denir; yukâlu: فَرَسٌ أَصْدَفُ إِذَا كَانَ بِهِ صَدَفٌ وَهُوَ فِي الْفَرَسِ تَدَانِي الْفَخِذَيْنِ وَتَبَاعُدُ الْحَافِرَيْنِ فِي الْتِوَاءِ الرُّسْغَيْنِ أَوْ مَيَلٌ فِي الْحَافِرَيْنِ أَوِ الْخُفِّ إِلَى الشِّقِّ الْوَحْشِيِّ فَإِنْ مَالَ إِلَى الْإِنْسِيِّ فَهُوَ أَفْقَدُ Ve

صَدَفٌ [ṡadef] جَبَلٌ [cebel] vezninde ve عُنُقٌ [ʹunuḵ] ve صُرَدٌ [ṡurad] ve عَضُدٌ [ʹaḋud] veznlerinde) Dağın tükendiği yere yâhûd dağın bir cânib ve nâhiyesine denir. Ve kuri΄e bihinne kavluhu taʹâlâ: ﴿حَتَّى إِذَا سَاوَى بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ﴾ وَهُوَ مُنْقَطَعُ الْجَبَلِ أَوْ نَاحِيَتُهُ Ve baʹzı müfessirîn dediler ki âyet-i merkûmede vâkiʹ صَدَفَانِ [ṡadefân] Benî Âdem ile Ye΄cûc ve Me΄cûc kavminin beynlerinde vâkiʹ birbirine mütelâkî ve mütelâzık iki cebelden ʹibârettir.

Vankulu Lugatı - صدف maddesi

اَلصَّدَفُ [eṡ-ṡadef] (fethateynle) İnci kabı ki maʹrûftur. Ve

صَدَفٌ [ṡadef] Mürtefiʹ olan munkataʹ-ı cebele dahi derler ki dağın nihâyet bulduğu yerdir.