Kamus-ı Muhit - مخادعة maddesi

اَلْمُخَادَعَةُ [el-muḣâdeʹat] (مُفَاعَلَةٌ [mufâʹalet] vezninde) Aldamak maʹnâsınadır; yukâlu: خَادَعَهُ بِمَعْنَى خَدَعَهُ Ve kavluhu taʹâlâ: ﴿يُخَادِعُونَ اللهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ﴾ اَلْآيَة، فَالْمُرَادُ إِظْهَارُ غَيْرِ مَا فِي النَّفْسِ Yaʹnî işbu âyet-i kerîmede مُخَادَعَةٌ [muḣâdeʹat] istiʹâre-i tebeʹiyye-i temsîliyye vechiyledir, zîrâ münâfıkînin küfrü zamîrlerinde izmâr ve sûretâ îmân izhâr eylemek muʹâmeleleri مُخَادِعِينَ [muḣâdiʹîn] muʹâmelesine teşbîh olunmakla مُخَادَعَةٌ [muḣâdeʹat] lafzı istiʹâre olundu. Ve mü΄minîne muhâdaʹatları bi-ʹaynihi Hudâ-yı müteʹâle muhâdaʹattır. Ve hudʹalarının kendi nefslerine mahsûr olmasından murâd خَدَّاعٌ [ḣaddâʹ]larının zarar ve dâ΄iresi bi’l-âhere kendilere ʹâ΄id olmasıdır. Ve eğer مُخَادَعَةٌ [muḣâdeʹat] müşâreket için iʹtibâr olunursa muʹâmele bi’l-misl tarîkiyle olur ki münâfıklar sûretâ îmân ve islâm irâ΄etiyle salât ve sıyâm gibi ahkâmla kıyâm eyledikçe taraf-ı ilâhî vü nebevîden dahi kendiler hakkında ʹismet-i dimâ΄ ve hisse΄-i ganâ΄im gibi müslimîn ahkâmı icrâ olunur idi. Ve Muvarriḵ el-ʹİclî “وَمَا يَخَدِّعُونَ” ʹunvânıyla kırâ΄at eyledi, yâ’nın ve ḣâ’nın fethi ve dâl-ı müşeddedenin kesriyle ki يَخْتَدِعُونَ irâdesine mebnîdir, yaʹnî aslı يَخْتَدِعُونَ idi. Ve

مُخَادَعَةٌ [muḣâdeʹat] Terk eylemek maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: خَادَعَهُ إِذَا تَرَكَهُ