اَلتَّفَارِيقُ [et-tefârîḵ] (تَفْرِقَةٌ [tefriḵat]ın yâhûd ism kılınan تَفْرِيقٌ [tefrîḵ]in cemʹidir, ayrıca nesnelere denir; ve minhu yukâlu: أَخَذَ حَقَّهُ بِالتَّفَارِيقِ ve mine’l-emsâli: “إِنَّكَ خَيْرٌ مِنْ تَفَارِيقِ الْعَصَا” Bu meseli ibtidâ aʹrâbdan Ġaniyye nâm ʹavret kendi oğluna hitâb eylemiştir. Beyânı budur ki mezbûrenin bir oğlu var idi. Şevke-i Şuḵâʹî gibi be-gâyet bünyesi zaʹîf ve nahîf olup lâkin ziyâdesiyle bed-hûy ve bed-meşreb ve dâ΄imâ hem-hâli olan civânlara uyup ulaşır idi, hulâsa âfet gibi bir maʹnâ idi. Bir gün ʹale’l-ʹâde yine bir delikanlıya şer-gîr olup üzerine ok yılanı gibi hücûm eyledikte o dahi bir darbe ile kendisini hâksâr ettikten sonra tutup enfini katʹ eylemekle vâlidesi diyetini ahz eyledi. Fi’l-asl mübtelâ-yı fakr u fâka iken diyet-i merkûme hâline imdâd edip bir mikdârca rutûbete dest-res oldu. Baʹde müddetin yine birine şer-gîr olmakla o dahi ahz ve kulağını katʹ eyledi. Yine vâlidesi diyetini ahz eyledi. Bir gün de birisi dudağını katʹ eylemekle onun dahi diyetini alıp hulâsa oğlunun gûyâ ki dirhem dirhem etini satmakla vâfirce mâla nâ΄il olup oğluna medh ve senâ maʹrizinde kelâm-ı merkûmu îrâd eyledi, yaʹnî “Ey oğlum, sen ʹasâ pârelerinden hayrlısın!” Zîrâ ʹasâ katʹ olundukta pâresinden kelbin boynuna halta olur ve çivi ve kazık olur ve çuval kulpuna geçirecek ağaç olur ve onun başına ağırşak gibi bir nesne geçirilse besirek deve burunsalığı olur ve nâkanın memesine bağlayacak ağaç olur ve eğer ʹasâ şecerden gönder şeklinde katʹ olunursa her şıkkı bir kemân-gürüh olur ki mühre atacak zenbûrektir ve şıkkaları tefrîk olunursa ok olur ve o oklar tefrîk olundukta حِظَاءٌ [ḩiżâ΄] olur, yaʹnî etfâl melʹabesi olan hurde oklar olur, baʹdehu dip çivisi olur, baʹdehu iplik eğirecek olur, baʹdehu kırık çanak kenetleri olur ki kenetçi ondan enseb kenetleyecek nesne bulamaz.
اَلتَّفَارِيقُ [et-tefârîḵ] (tâ’nın fethi ve râ’nın kesri ve meddiyle) Bir nesne ayrı ayrı olmak; yukâlu: أَخَذْتُ حَقِّي مِنْهُ بِالتَّفَارِيقِ
Sitemizde detaylı hızlı ve kolay arama ekranı