Kamus-ı Muhit - الإرخاء maddesi

اَلْإِرْخَاءُ [el-irḣâ΄] (hemzenin kesriyle) Bir nesneyi gevşek yapmak ve gevşetmek maʹnâsınadır; yukâlu: أَرْخَى الرِّبَاطَ إِذَا جَعَلَهُ رِخْوًا Ve إِرْخَاءُ عِمَامَةٍ [irḣâ΄u ʹimâmet] havf ve endîşe ve halecândan emîn ve mutma΄innü’l-kalb olmaktan kinayedir, zîrâ şiddet hengâmında ʹimâme irḣâ olunmaz; yukâlu: أَرْخَى فُلَانٌ عِمَامَتَهُ إِذَا أَمِنَ وَاطْمَأَنَّ Ve merʹâda at her tarafı dil-hâh üzere otlamak için tavîlesini uzatmak maʹnâsına müstaʹmeldir; yukâlu: أَرْخَى الْفَرَسَ وَلِلْفَرَسِ إِذَا طَوَّلَهُ مِنْ حَبْلِهِ Ve bu baş ipini ve dizgini gevşetip uzatmakta dahi istiʹmâl olunur ki irḣâ-i ʹinân eylemek taʹbîr olunur. Ve perdeyi aşağı salıvermek maʹnâsınadır; yukâlu: أَرْخَى السِّتْرَ إِذَا أَسْدَلَهُ Ve davar pek pek yelmek, ʹalâ-kavlin تَقْرِيبٌ [taḵrîb] dedikleri nakıllamaktan ziyâdece yelmek maʹnâsınadır ki ling eylemek taʹbîr olunur; yukâlu: أَرْخَى الْفَرَسُ إِذَا عَدَا شَدِيدًا أَوْ فَوْقَ التَّقْرِيبِ Ve davarı irḣâ΄ ile yeldirmek maʹnâsınadır; yukâlu: أَرْخَى دَابَّتَهُ إِذَا سَارَ بِهَا بِالْإِرْخَاءِ Ve nâkanın kalça etleri salkı olmak maʹnâsınadır; yukâlu: أَرْخَتِ النَّاقَةُ إِذَا اسْتَرْخَى صَلَاهَا

Vankulu Lugatı - الإرخاء maddesi

اَلْإِرْخَاءُ [el-irḣâ΄] (hemzenin kesri ve elifin meddiyle) Bir nesneyi salıvermek; tekûlu: أَرْخَيْتُ السِّتْرَ وَغَيْرَهُ إِذَا أَرْسَلْتَهُ Ve

إِرْخَاءٌ [irḣâ΄] Nâkanın yancık etleri sölpük olmak; yukâlu: أَرْخَتِ النَّاقَةُ إِذَا اسْتَرْخَى صَلَاهَا Ve

إِرْخَاءٌ [irḣâ΄] Seğirtmeden bir nevʹdir. ve

إِرْخَاءٌ [irḣâ΄] Atı kendi iştihâsı üzere terk etmektir gerek seğirtmede gerek gayrı nesnede.