Kamus-ı Muhit - الأعور maddesi

اَلْأَعْوَرُ [el-aʹver] (أَحْمَرُ [aḩmer] vezninde) عَوَرٌ [ʹaver]den vasftır, yek-çeşm kişiye denir. Cemʹi عُورٌ [ʹûr] gelir ʹayn’ın zammıyla ve عِيرَانٌ [ʹîrân] gelir ʹayn’ın kesriyle ve عُورَانٌ [ʹûrân] gelir ʹayn’ın zammıyla. Ve

أَعْوَرُ [aʹver] Kargaya ıtlâk olunur; zıddıyla tesmiyedir, zîrâ karga hiddet-i basar ile mevsûftur, aʹmâya أَبُو الْبَصِيرِ [ebu’l-baṡîr] ve habeşîye أَبُو الْبَيْضَاءِ [ebu’l-beyḋâ΄] dedikleri gibi, bir gözlünün gûyâ ki iki gözü nûru müttehid olmakla hiddet-i basara mâlik olur. Ve

أَعْوَرُ [aʹver] Kötü ve kemter nesneye ıtlâk olunur; yukâlu: شَيْءٌ أَعْوَرُ أَيْ رَدِيءٌ Ve şol korkak ve zaʹîf ve kabran şahsa ıtlâk olunur ki fî-nefsihi bî-hayr ve bî-fâ΄ide olmakla ne bir hayr ve menfaʹat semtine delîl olur ve ne bir kimse onun tarafına birini delâlet eder ki cemâd kabîlinden olmuş olur; yukâlu: رَجُلٌ أَعْوَرُ أَيْ ضَعِيفٌ جَبَانٌ بَلِيدٌ لاَ يَدُلُّ وَلاَ يَنْدَلُّ وَلاَ خَيْرَ فِيهِ Ve hazâkati olmayan bed-delâlet kılavuza ıtlâk olunur; yukâlu: دَلِيلٌ أَعْوَرُ أَيْ سَيِّءُ الدَّلاَلَةِ Ve pek köhne ve fersûde kitâba ıtlâk olunur; yukâlu: كِتَابٌ أَعْوَرُ أَيْ مُنْدَرِسٌ Ve üzerinde kamçısı olmayan adama ıtlâk olunur ki murâd silâhsız demektir; yukâlu: رَجُلٌ أَعْوَرُ إِذَا صَارَ لاَ سَوْطَ مَعَهُ Ve ebeveyn cihetinden karındaşı olmayan adama ıtlâk olunur. Pes yalnız bir cihetten olana ıtlâk olunur; yukâlu: رَجُلٌ أَعْوَرُ إِذَا لَمْ يَكْنُ لَهُ أَخٌ مِنْ أَبَوَيْهِ Ve şol kimseye ıtlâk olunur ki bir matlabı semtine ʹazm edip lâkin hâceti müsâʹadeye mazhar olmamakla me΄yûs ve nâ-murâd olmuş ola; yukâlu: رَجُلٌ أَعْوَرُ إِذَا صَارَ قَدْ عُوِّرَ وَلَمْ تُقْضَ حَاجَتُهُ وَلَمْ يُصِبْ مَا طَلَبَ Ve başta olan kehle sirkesine denir, صُؤَابٌ [ṡu΄âb] maʹnâsına. Cemʹi أَعَاوِرُ [eʹâvir] gelir. Ve

أَعْوَرُ الطَّرِيقِ [aʹveru’ṯ-ṯarîḵ] Nişân ve ʹalâmeti olmayan yola ıtlâk olunur; yukâlu: أَخَذُوا أَعْوَرَ الطَّرِيقِ أَيِ الَّذِي لاَ عَلَمَ لَهُ

Vankulu Lugatı - الأعور maddesi

اَلْأَعْوَرُ [el-aʹver] (hemzenin ve vâv’ın fethi ve mâ-beynde ʹayn’ın sükûnuyla) ʹAyblı ve mezmûm olan nesne.